#znamysiezPANKISI
POŁOŻENIE
Wąwóz Pankisi, administracyjnie część Kahetii, leży w Wysokim Kaukazie, granicząc z Czeczenią, Inguszetią, Dagestanem.
Pankisi to szeroka na od 4 do 6 kilometrów i długa na ponad 10 kilometrów dolina.
Leży wzdłuż rwącej, górskiej rzeki Alazani, która początek ma w górach Wysokiego Kaukazu.
Wąwóz Pankisi na zachodzie graniczy z doliną Tianecką i doliną górnej Aragwi, gdzie mieszkają Chewsurowie (najważniejsza wieś Barisacho), na wschodzie z wysokogórską kotliną Tuszetii.
Dolinę otaczają góry , których zbocza porastają lasy grabowe, grabowo-dębowe, bukowe. W wyższych partiach występują wysokogórskie łąki subalpejskie i alpejskie, kończące się nagimi skałami i kamienistymi usypiskami głównego grzbietu Wysokiego Kaukazu.
Centrum administracyjne Wąwozu Pankisi, to miejscowość Duisi. Tutaj zaczyna się muzułmańska część Gruzji. Wszystkie wsie kistyńskie ciągną się wzdłuż drogi i rzeki I tak w kolejności to: Jokolo, Birkiani i Zibachewi. W ostatniej miejscowości zaczyna się wąwoz Hadori, z którego prowadzą wejścia na trasy wysokogórskie – Sakisto (Batana), Lamazur (Koczadala) i do źródeł Alazani-Borbalo.
Kistowie razem z kilkoma osetyjskimi rodzinami zamieszkują też
Kwemo Chalacani, Szua Chalacani, Zemo Chalacani i Dumasturi. Omalo to wyłącznie kistyńską wieś. W tej miejscowości zaczynają się wejścia na wysokogórskie trasy – Choradżo-Czchatana-Nakerała.
Historia
W średniowieczu dolina Pankisi była częścią księstwa Torgwa Pankeli, które wchodziło w skład królestwa gruzińskiego. Po upadku królestwa, licznych najazdach perskich i tureckich, Pankisi opustoszało.
W XVI wieku dolina zaczyna się na nowo zaludniać. Na początku 1830 roku w Pankisi osiedla się duża grupa Czeczenów i Inguszów, w dużej części zbiegów z ogarniętej wojną północnej części Kaukazu. Oprócz Majsto, do Pankisi zaczęli napływać zbiegowie przed carskimi wojskami, które w tym czasie podbijały Kaukaz Północny i tłumiły kolejne powstania czeczeńskie. Wśród uciekinierów nie brakowało też osób poszukujących schronienia przed, ciążącym na nich, brzemieniem „odpowiedzialności za przelaną krew”, popularnie określaną mianem „krwawej zemsty” lub banitów wyrzuconych poza nawias społeczeństwa. Książęta gruzińscy, do których należała dolina, chętnie oddawali członkom rodu Majsto swoje tereny w dzierżawę. Potrzebowali walecznych górali do obrony rubieży gruzińskich przed napadami rabusiów z Dagestanu i chanatów azerbejdżańskich.
Założycielem jednej wsi w dolinie Pankisi o nazwie Jokolo był Jokola przywódca –bandy abregów (kaukaskich rozbójników). W czasie gdy przybył do Pankisi, wojska gruzińskie okrążyły Jokola w jednym z domów w dolinie. Po długich pertraktacjach Jokola zgodził się przyjąć warunki Gruzinów. Złożył broń, oddał zagarnięte kosztowności i osiadł z braćmi w Pankisi. Zaczął nowe życie. Podobnie jak i wielu innych.
To z tych grup wywodzą się zamieszkujący dziś Pankisi Kistowie.
W okresie powstania niepodległej Republiki Gruzińskiej (1918-1921) rząd przyznały obywatelstwo Czeczenom i nadał imiona i nazwiska gruzińskie. W efekcie wielu Czeczenów używa dziś podwójnych imion – czeczeńskich i gruzińskich.
Gruzińscy Czeczeni byli kontynuatorami tradycji Wajnachów.
W latach 90 XX wieku do doliny przybywają uchodźcy i bojownicy czeczeński z sąsiedniej Czeczenii, ogarniętej w tym czasie wojną czeczeńsko - rosyjską. To grupa ponad 10 tys. ludzi. Zamieszkali w domach, szkołach, ośrodkach zdrowia i innych pomieszczeniach publicznych mieszkali schorowani, pozbawieni jakiegokolwiek dobytku. Niektórzy uchodźcy hodowali owce, zakładali pszczele pasieki i trenowali swoich synów w popularnych na Kaukazie, sportach walki. Schronili się tutaj min. czeczeńscy przywódcy polowi, w tym Rusłan Gełajew. Rosja domagała się od Rządu Gruzji wypędzenia lub aresztowania bojowników. W dolinie dokonywano kilku bombardowań. Stabilizację przywróciła dopiero pomoc Amerykanów, w ramach tzw. "Georgia train and equip program". Po 2004 roku sytuacja w Wąwozie Pankisi wróciła do normy.
RELIGIA I ZWYCZAJE
Wąwóz Pankisi zamieszkują muzułmanie sunnici, kultywując tradycyjny styl życia.
W społeczeństwach muzułmańskich, w życiu społecznym bardzo widoczny jest podział na świat mężczyzn i kobiet. Dotyczy to zarówno zwykłych zajęć codziennych jak również kontaktów międzyludzkich. Pary nie okazują swoich uczuć w towarzystwie innych ludzi.
W Pankisi można napotkać na ludzi praktykujących odmienną wersję islamu – Sufizm, gdzie często modlitwa zamienia się w ekstatyczny taniec – dzikr.
Ciekawostką w Pankisi są kobiece bractwa sufickie- fenomen niespotykany poza Wąwozem.
W latach 90., religia stała się jednym z elementów sporu pomiędzy Kistami, a uchodźcami z Czeczenii, którzy przybywając do Pankisi zauważyli, że ich bracia zbyt wiele przejęli z wiary sąsiadów Gruzinów. Kistowie połączyli elementy islamu i chrześcijaństwa. Obchodzili niektóre obrządki i święta chrześcijańskie. Pod wpływem uchodźców, życie religijne Kistów zmieniło się bardzo. Odrzucili wszystkie obrządki chrześcijańskie i powrócili do stosowania pierwotnych nauk opisanych w Koranie.
Po uchodźcach pozostał w Duisi nowy, czerwony meczet. Do tej pory mieszkańcy Pankisi otaczają wielkim szacunkiem świątynie chrześcijańskie oraz ich ruiny, które pozostały w wąwozie.
Gruzińscy Czeczeni (Kistowie) są kontynuatorami tradycji Wajnachów.
Bardzo szybko zaadoptowali się na nowych ziemiach. Miały na to wpływ min. duże podobieństwa górali czeczeńskich i gruzińskich chrześcijan.
Tradycyjny sposób sądzenia (decydowania w różnych sprawach) według prawa zwyczajowego, czy m.in. "krwawa zemsta"
była dla potomków Czeczenów — Kistów ważnym elementem społecznym i kulturowym. Te wyznaczniki były czymś wspólnym dla Wajnachów i Gruzinów.
Kistowie, to ludzie bardzo silni i odważni. Niejednokrotnie stawali w obronie Gruzji.
Każdy mężczyzna kocha konie. To prawdziwi dżigici.: honorowi, odważni, to wojownicy.
Ogromną popularnością cieszą się wyścigi konne, które co jakiś czas odbywają się w dolinie. Biorą w nich udział również kilkunastoletni chłopcy.
Odwiedzając Pankisi PAMIĘTAJ, jesteś w społeczności muzułmańskiej. Kistowie to bardzo gościnni ludzie. Nie zwalnia to jednak przyjezdnych z przestrzegania zasad, jakie obowiązują w życiu Kistów.
 |  |  |  |
|---|---|---|---|
 |  |  |  |
 |  |  |  |
 |  |  |  |
 |  |  |  |
 |  |  |  |
 |  |  |  |
 |  |